Çocuk Meseleler Eğitim

Başka Bir Okul Mümkün: Meraklı Kedi

22 Mayıs 2017

Her şeyin ve herkesin kötüye gittiğini hissettiğim zamanlarda, dinlemekten ve görmekten keyif aldığım nadir noktaların birine davet etmek istiyorum sizi. Kendinin, çevresinin ve dünyanın farkında olarak yaşayan bir grup insanın varoluşlarını anlatmaya çalışacağım. Başka bir dünyanın mümkün olduğuna inanan “Başka Bir Okul Mümkün” projesi ve Meraklı Kedi İlkokulu!

Ekip kendilerini “Biz; ebeveynlerden öğretmenlere, çocuklardan aktivistlere, eğitim bilimcilerden çeşitli uzmanlara kadar, Türkiye’deki eğitim meselesiyle derdi olan, konuşup kararmaktan usanmış, “bi’şey yapmalı” diyen geniş bir topluluğuz,” olarak anlatıyor.

Başka Bir Okul Mümkün Derneği, 2009 yılında fikirsel temelleri atıldı ve 2010 Kasım ayında alternatif bir okul modeli geliştirmek ve bu modelin uygulandığı okullar açmak amacıyla kuruldu. Türkiye’deki mevcut eğitim sisteminin gelişime açık yönlerini tespit etmek, sorunlara çözüm önermek ve sistemli çalışma ile araştırmalara dayanan alternatif bir okul modeli oluşturmak üzere çalışmalara başlamış oldu.

Duruşlarını Alternatif Eğitim, Demokratik Yönetim, Ekolojik Duruş, Özgün Finansman gibi 4 temele oturttuklarını ifade eden derneğin, sistemlerini uyguladıkları 9 kooperatif var.

Dünyanın herhangi bir yerinde var olsa da beni mutlu edecek olan bu derneğin, şanslıyız ki güzel kentimizde de bir oluşumu var.

Meraklı Kedi İlkokulu; 2014 yılından beri varlığını, tüm destek verenleriyle sürdürmeye çalışan, Ankara’nın sıra dışı okulu. Başka Bir Okul Mümkün Derneği’nin projelerinden biri olan Meraklı Kedi, eğitim sistemi, öğrencileri, velileri ve öğretmenleriyle ülkenin herhangi bir yerinde karşılaşabileceğimiz okullardan farklı.

Bir grup bilinçli yetişkinin, çocuğumun gelişiminde ezbere verilen bilgilerden daha önemlisi olmalı; önce birey ve insan olmalı, toplum olmayı bilmeli, bu toplumun içine tüm canlı ve hatta cansızları da dahil etmeli diyerek harekete geçtiği; çocuklarını da bu sorgulama sürecine dahil ettikleri bir oluşum. Aslında bir kooperatif ve tamamen bu bilinçle hareket eden gönüllü bir ekip.

Meraklı Kedi kurulmadan çok daha önce oluşumunu tamamlanmış olan kooperatif, veliler, öğretmenler ve çocuklar ile eğitimler alarak, yurt dışı örneklerini ziyaret ederek, alçı karıp, duvar boyayarak ciddi bir süreçten geçmişler.

Her detayı birlikte oluşturmuş okulun bu güzel ismine ise okulun esas üyeleri olan çocuklar karar vermiş. “Meraklı Kedi” ismi, okul meclisindeki çocukların birlikte verdiği bir karar olmuş.

Bu toplulukta herkes eşit söz ve oy hakkına sahip. Demokratik yönetim ilkesiyle, yarattığı tüm ortamlarda tüm bireylerin katılımını hedefliyor. Okula ulaşımdan, öğle yemeklerine kadar velilerin ve okul yönetiminin süreçleri birlikte organize ettiği bu okulun yönetiminde de okul idaresi, veliler ve çocuklar hep birlikteler.

“Çocukların haklarını bilmelerini, duyulmalarını, yetişkinlerle ve akranlarıyla özgüvenle konuşabilmelerini bu katılımcı yapıya borçluyuz. Çocuklarımız her sabah ve akşam sınıf çemberlerinde duygu ve ihtiyaçlarını anlatıyor; haftada bir kez yapılan ve gündemini oluşturabildikleri mecliste de okula dair konuları tartışıyorlar. Kendi gündemlerine sıra gelmediği de oluyor, meclis gündeminden sıkıldıkları da.’’

Okulda verilen eğitime gelecek olursak, bir miktar canınızı sıkabilirim. Bugüne kadar ayakları okula geri geri giden çocukluğumuzun aksine, burada okuyan çocuklar, hafta sonları ve sömestr tatillerinde bile öğretmenlerini arayıp okulu ne kadar özlediklerinden bahsediyorlar.

Okulda, temel eğitimde uygulanması zorunlu olan müfredat, okulun kendi sistemi ile desteklenerek alternatif yollar yardımı ile işleniyor. Çocuklara hazır bilgilerin hap şeklinde verilmesi yerine, sorgulayarak, merak ederek ve bizzat uygulayarak öğrenmelerine yönelik ortam hazırlanıyor.

Materyaller, yöntemler, cümleler bile farklı bu okulda. Bunun yanı sıra ise eğitim atölyeler ile destekleniyor.

Eşitlik, Toplumsal Adalet, Özgürlük (düşünce, ifade, hareket, seçim), Dayanışma, Çoğulculuk, Toplumsal Duyarlılık, Şiddet Karşıtlığı (fiziksel, sözlü, psikolojik), Ayrımcılık Karşıtlığı (milliyet, ırk, dil, din, cinsiyet, cinsel yönelim, ekonomik, sosyal, fiziksel), Ekolojik Düşünce, Yaratıcılık, Üretkenlik, Dürüstlük, Öz Denetimcilik, Eleştirellik, Bilimsellik, Farkındalık, Empati…

Bazen yetişkinlerin bile tartışmaktan geri durduğu, alt yapılarının destekleyemediği konularda büyük laflar edebiliyor bu minik bireyler.

Benim de çocuklarla savaş ve barış kavramı üzerine konuştuğumuz bir atölye uygulaması sırasında tanıştığım Meraklı Kedi öğrencilerinin, dünya görüşleri ve karakterleri ise beni şok etti. Her birinin farklı ilgi alanları ve bu ilgi alanlarına dair edindikleri derya deniz bilgileri var. Bir çocukla kara delikler hakkında derin sohbetler ederken, bayağı merak ettiğim bir şeyi öğrenebilmek adına ona sorarken buldum kendimi.

Böcekler, müzik enstrümanları, resim, kil hatta orta dünya kültürleri, Star Wars karakterleri…

Kulaklarıma, gözlerime, zihnime hakim olamadığım bu minikleri kime anlatsam önce hayret etti, sonra ise herkesin sorduğu tek bir soru oldu.

Peki bu çocuklar ÖSS’de ne yapacak? Plazalarda nasıl çalışacak?

Ben de her seferinde bu soruları derinlemesine düşündüm. Bize verilenden fazlasını istediğimiz, araştırdığımız, sorguladığımız hayatlar bizi özgürleştirirken aynı zamanda sistemden mi çıkarıyor?

Sistemden çıkmak tehlikeli bir durum mu arz ediyor?

Yoksa sistemi eleştirmek ve beraberinde değiştirmek hem bize hem sisteme iyi mi geliyor? Ya da bu sistemi zaten kabullenip bıraktık diye mi sınırların dışına çıkmak insanları korkutuyor? Mevzular derin. Ancak inandığım bir şey var ki, herkesin birbirinin aynısı beklentileri ve kaygıları olan insanlarla dolu binalar, zamanla aynı ton griye dönüşüyor.

Renkli kalabilmek ise bu gibi miniklerin içerisinde yaşadığı binalara özgü.

Griyi sevmek mi, renklere doymak mı?

Gönüllü Kolektif Yaratıcı Emeğin Ürünü: Meraklı Defter

Meraklı Defter Meraklı Kedi İlkokulu kültürüne dair farkındalık yaratmayı ve bu kültürü gündelik hayatın içine yerleştirmeyi hedefliyor. Defter, okulun görünürlüğünü artırmak ve ona finansal destek sağlamak amacıyla Meraklı Kedi gönüllülerinin kolektif yaratıcı emeğiyle üretildi. Bir ajanda olarak tasarlanan Meraklı Defter, ekolojik tarifler, doğa oyunları ve çocuk hakları konulu nitelikli içeriklerle dopdolu. Defterin kapağında Meraklı Kedi çocuklarının yaptığı bir resimlerden oluşturulmuş bir kolaj yer alıyor. Defterin içinde bulunan çizim ve resimler illüstratör ve sanatçı ebeveynlerimiz Kıymet Ergöçen ile Özlem Fedai Koçak imzası taşıyor. Tüm öğretmenlerimizin katkıları bulunan defterimizde, öğretmenimiz Semanur Özkan’ın hazırladığı şahane ekolojik tarifler dikkat çekiyor. Yine ebeveynlerimiz arasındaki Banu Binbaşaran (Doğa Oyunları Evi) tarafından hazırlanan yaratıcı oyunlar ise çok eğlenceli. Tasarımı Erkal Tülek’e ait olan Meraklı Defter tamamen ebeveyn, öğretmen ve çocuk dayanışmasıyla üretildi. Bu nedenle çok kıymetli.

Meraklı Defter’in internet üzerinden satışı buradan yapılıyor. Ayrıca Meraklı Defter’i A4 Kahve (ODTÜ), Amelies Garden, Arkadaş Kitapevi ( Kentpark), Cer Shop, E Tipi Tasarım Atölyesi ve Flexa’da (Armada) satın almak üzere bulabilirsiniz.