KentHafıza

Nostalji: Şimdi Reklamlar

Reklamcılığın başlangıç tarihi M.Ö. 3000‘li yıllar kabul edilir. Çığırtkanlar ve tekrarlar reklamcılık tarihinin mecra örnekleridir. İlkel reklamcılık devrinin bizdeki örnekleri de çığırtkanlarla yapılan sesli spot reklamlardır.

Bugüne kadar çeşitli aşamalardan geçerek gelen reklamcılığın 19. yüzyıla izini sürdüğümüzde, ilk reklam örneğimiz 1840’ta Avrupadan getirtilip Galata’da satılan Fransa işi duvar kağıtları olur. İlk resimli ilanımız da 1842 yılında Avrupa malı bir nasır ilacı için çıkar. 1860’ta ilk özel fikir gazetesi Tercüman-ı Ahval ve 1861’de Şinasi’nin Tasvir-i Efkar’ı derken 1864’te ilk ticari ilanlar çıkar.

1880’e kadar bu tür gazeteler daha çok kitap ilanlarına yer verirler. Ticari nitelikteki gazeteler ise dikiş makinesi, türlü ilaç ve doktor ilanlarına yer verir. 1880 Abdülhamit döneminde ise gerçek ilerleme görülür; sigara kağıdı promosyonları, elbiseli ya da saçı açık Avrupalı kadın resimleri, reklamcılığın meslekleşmesi, ilk kez fotoğraf ve yerli tanık ve övücü kullanılır. Derken 1907’de İstanbul’da yayıncılık Avrupa düzeyine erişir.
1908 Meşrutiyet ile gelen basın özgürlüğü, hakiki anlamda ilancılığın başlangıcını sağlamışsa da, I. Dünya Savaşı’nın ekonomik hayatı felç etmesi ile basın özgürlüğü ve reklamcılık sekteye uğrar. Bu durum Cumhuriyet dönemine kadar sürer.

Reklamcılık alanında Cumhuriyet döneminin en önemli gelişmesi Ankara’nın ilanı keşfetmesidir.

İhap Hulusi Görey

Bu dönemde ‘devletçi ekonomi politikaları’na girilince, yoğun bir yerli malı kampanyası belirir. Aynı zamanda Hancılıktan reklamcılığa geçişin mimarı, ünlü grafikçi İhap Hulusi Görey, eserleriyle yepyeni bir dönemi başlatır; yazısı az, çizimleri bol reklamlar.

1924’ten itibaren Gazetecilik ve İlancılık tekrar gelişme yoluna girer. Buna en büyük yol gösterici Ford ve Bayer’ in istikrarlı reklamları olmuştur. Dünya reklamcılık konusunda hızla ilerlerken, 1928 Harf Devrimi haliyle ülkemizde kısa bir durgunluk yaratır.

1957 Bakanlar Kurulu Kararı ile gazete ve dergilere ilan verme hakkı sadece ‘Resmi İlanlar Şirketine’ tanınır. 1961’ de ise bütün reklam ve ilanlar serbest bırakılır.

O dönemde Ankara markalarının ufkunuzu açacak reklam görsellerini seçmeler şeklinde sıraladık. 1960 ile 1970 yılları arasında makarna, dergi, otel ve şarabın dönemin görsel zevki ile algısını ortaya nasıl koyuyor hep birlikte şahit oluyoruz.

 

[foogallery id=”9809″]

 

Bilgi Kaynağı: http://www.academia.edu/

Bir Cevap Yazın