Elinize kalem alıp altını çizdiniz veya zihninize yazdınız. Kitabın içindeki kelimeler geldi hayatınızın içine yerleşti. Peki bir kitaptan tüm kelimeleri, tüm cümleleri çıkarsak geriye ne kalır? “Noktalama işaretlerinin görsel bir ritmi vardır ve Between the Words ona dair bir keşif,” diyor projenin sahibi, sanatçı Nicholas Rougeux. Ardından ünlü romanlardaki ritimleri yakalamak için sayfaları teker teker kelimelerinden soymaya başlıyor.
Çok sevdiğimiz cümleleri oluşturan kelimeler ortadan kalktığında kitabın çevirip durduğumuz sayfaları yuvarlanıyor, iç içe geçiyor ve tek bir sayfaya sığar hale geliyor. Virgülle nokta arasındaki kelimeler gidince, noktalı virgül yalnız kalınca, ünlem tepkisini öyle boş yere gösterince kitabın ritmi giderek değişiyor.
Cümle cümle okumak haricinde noktalama işaretleri sarmalına bakarak da bir kitabın bizi etkileyebileceği bilgisiyle işte tam da bu noktada karşılaşıyoruz. Karşınızda Nicholas Rougeux ve Between the Words projesiyle kelimelerin arasında yakaladıkları:
Aşk ve Gurur – Jane Austen
“Kibir ve gurur, tamamen farklı şeyler, halbuki bu iki kelime genelde eşanlamlı kullanılır. Bir insan kibirli olmadan da gururlu olabilir. Gurur, insanın kendisiyle ilgili, kibirse başkalarının bizimle ilgili görüşleriyle alakalıdır.” (Aşk ve Gurur)
***
Alice Harikalar Diyarında – Lewis Carroll
“Şapkacı: Deliriyor muyum?
Alice: Evet, ama sana bir sır vereyim, dünyadaki en iyi insanlar genelde delidir.” (Alice Harikalar Diyarında)
***
Peter Pan – James Matthew Barrie
“Hadi benimle rüyaların doğduğu, zamanın asla planlanmadığı yere gel. Sadece iyi şeyler düşün ve kalbin sonsuza kadar kanatlansın, Varolmayan Ülke’de.” (Peter Pan)
***
Uğultulu Tepeler – Emily Brontë
“Hayatımda öyle düşler gördüm ki aklımdan hiç çıkmadı, düşüncelerimi değiştirdi. Bu düşler, tıpkı şarabın suya karışması gibi, benim içimde dolaştı, dolaştı, zihnimin rengini değiştirdi.” (Uğultulu Tepeler)
***
Ulysses – James Joyce
“Dünyada, ihtilallere yol açan hareketler bir dağ köylüsünün gönlündeki düş ve vizyonlardan kaynaklanır. Onlar için yeryüzü bir sömürü alanı değil yaşayan bir anadır.” (Ulysses)
***
Moby Dick – Herman Melville
“Niçin bir yandan ölülerin anlatılmaz bir mutluluk içinde yattıklarını ileri sürer, bir yandan da ölenler söz konusu olunca avunma nedir bilmeyiz? Niçin tüm yaşayanlar, tüm ölülerin susmasını isterler? O kadar ki, bir mezarda bir tıkırtı olsa, korkudan bütün kentin aklı başından gider.” (Moby Dick)