Sonbaharın gelişi herkes için farklı anlamlar taşısa da birçok Ankaralı için tiyatro sezonunun açılışını müjdeler. Devlet Tiyatroları’nın geri sayıma başlamasıyla beraber Ankara sahnelerindeki yeni oyunların yanı sıra 2018-2019 sezonundan hangi oyunların devam edeceği de merak konusuydu. Zira yıllarca kapalı gişe oynamış, birçok Ankaralıyı gişede saatlerce bekletmiş Bir Delinin Hatıra Defteri, Devlet Tiyatroları’nda sahnelenmiş en iyi oyunlara adını ilk sıralarda yazdırmış ve bilet bulmanın bir yarış haline dönüştüğü Yastık Adam, 2008-2009 sezonundan günümüze kadar sergilenmekte olan ve hâlâ biletleri dakikalar içinde tükenen Hüzzam ve Kontrbas gibi oyunlara geçtiğimiz sezondan da birçok oyun eklenecek gibiydi. Vaktinden çok önce bizleri gişe nöbetine sürükleyen oyunları sizler için derledik. Bunlardan ilki geçen sezona damga vurmuş olan 12 Öfkeli.
12 Öfkeli ismi birçoğumuzun aklına 1957 yapımı ünlü film 12 Kızgın Adam’ı getirmiş olsa da zannedilenin aksine oyun film uyarlaması değil, film tiyatro metninin uyarlamasıdır. Ünlü yazar Reginald Rose 1954 yılında jüri olarak katıldığı bir cinayet davası sırasında olayın dramatikliğini fark etmesiyle birlikte hepimizin bildiği adıyla 12 Angry Men’i kaleme almış, televizyonda bir saat şeklinde sergilenen oyunu izleyip çok etkilenen Henry Fonda’nın girişimleriyle de ünlü film versiyonu ortaya çıkmıştır. Reginald Rose’un metni ve M. Akif Yeşilkaya rejisiyle sahnelenen oyun, oyunculardan ikisinin kadın kastla değiştirilmesinden sonra Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından 12 Öfkeli adıyla sahneye taşındı.
“Bir insanın ‘hayatı’ söz konusuyken ‘beş’ dakikada karar verebilir miyiz? Ya yanılıyorsak?” cümleleriyle özetlenen oyunda, 12 jüri üyesi bir cinayet şüphelisinin suçlu olup olmadığına oy çokluğuyla değil oy birliğiyle karar vermek zorunda kalıyor. Jüri üyelerinin birbirlerini ikna çabalarını izlerken bir anda kendimizi 13. jüri üyesi olarak buluyoruz ki oyunun sonunda yapılan küçük sürpriz, bu hissimizi perçinliyor. 12 Öfkeli, hiç düşmeyen temposu, yeni ipuçlarının ortaya çıkması ve jüri üyelerinin argümanlarıyla soluksuz izlenilecek bir oyun olarak karşımıza çıkıyor. İrfan Şahinbaş’ın sıcak atmosferi, sahneyi çevreleyen üç cepheli seyirci platformuyla birleşince oyundan bir ân bile kopmak imkânsız hale gelmiş. Heyecan, gerilim, kaygı gibi duyguların seyirciye geçmesindeki en büyük araçlardan biri olan müzik, sahne tasarımı, dekor, kostüm (Özlem Karabay), ışık (Yakup Çartık) gibi teatral öğelerin başarılı kullanımı, müthiş oyunculuklarla da birleşince ortaya harika bir oyun çıkmış.
Seyirciden büyük ilgi gören 12 Öfkeli eleştirmenler tarafından da oldukça beğenildi ve birçok ödülün sahibi oldu. Sanat Kurumu tarafından düzenlenen Geleneksel Sanat Ödülleri’nde En İyi Yapım, En İyi Yönetmen (M. Akif Yeşilkaya), En İyi Müzik (Arın Aykut), En İyi Dekor (Efter Tunç), Övgüye Değer Erkek Oyuncu (Eren Özkan) ödüllerinin yanı sıra 9. Sadri Alışık Anadolu Tiyatro Oyuncu Ödülleri’nde Yılın En Başarılı Erkek Oyuncusu (İrfan Kılınç) ödülünün de sahibi oldu.
12 Öfkeli bilet bulması zor olsa da mutlaka izlenmesi gereken bir oyun. Alkışı bol olsun.
Kübranur Sözen