“…Görünümler zihinde, algılar biçiminde tutarlılık oluştururlar. Bir tek şeyin ya da olayın görüntüsü başka şeylerin ve olayların görüntüsünü de içinde barındırır… Görünümler öyle karmaşıktır ki yalnızca, bakma ediminde içkin olan arayış onların altta yatan tutarlılığından bir okuma çıkarabilir.” John Berger
Ocak ayının ilk günlerinde aramızdan ayrılan John Berger, tasarım ve sanat alanlarında çalışmalar yapanlar için bambaşka bir yere sahiptir. 30’dan fazla kitabın yazarı olan ünlü yazar, şair ve sanat eleştirmeni, özellikle 1972 yılında, önce belgesel daha sonra da kitap olarak hazırlanan “Görme Biçimleri” adlı çalışmasıyla dikkatleri üzerine çekmiştir. Genel anlamda görme eylemi üzerine odaklanan, ‘bakmak’ ve ‘görmek’ arasındaki farkı vurgulayan Berger, insanların algılama biçimlerindeki farklılıkları ve her insanın imgeleri farklı ‘görebileceğini’ dile getirmiştir. Çevremizi saran gerçeklikle düşündüklerimiz arasındaki ayrımı, sanatın ve toplumun geleneksel yorumlarını ve ikisinin arasındaki bağlantıları farklı bakış açısıyla bize göstermeye çalışmıştır.
İşte bu noktadan hareket eden bir grup iç mimarlık ve çevre tasarımı bölümü öğretim elemanı, Dr. Ayşen Özkan önderliğinde Görünümler:”İç”İşleri adlı sergiyi düzenlediler. Bu sergi ile uzmanlıkları ‘mekan’ olan tasarımcılar, Berger’in düşüncelerini nasıl algıladıklarını ve yorumladıklarını fotoğraftan enstalasyona kadar birçok farklı medya ile bizlere sunuyorlar. Berger’in söylemleri ile mekan ve algı kavramları arasında ilişki kurarak aynı zamanda da sorgulayan bir tema oluşturarak izleyicileri ‘görmek’ üzerine düşündürmeyi hedefliyorlar.
Sergideki çalışmalar John Berger’in metinlerinden yola çıkarak ve alıntılar yaparak oluşturulmuş. Kavramsal yaklaşımla ortaya çıkan çalışmalar; Berger’in ele aldığı konu, yapıt, kişi, olay, durum her ne olursa olsun her seferinde bulunduğumuz yere, mekana, yaşama ve benliğimize dair bizlere farklı bakış açısıyla görmemizi öğretmeyi amaçlıyor ve izleyicinin gözüne hitap etmekten daha çok zihnine odaklanıp farklı bakış açılarıyla düşünmelerine izin veriyor.
Özkan’ın belirttiği gibi sergi, John Berger’in söylemlerini de kılavuz alarak, eserlerinin esin verdiği şekliyle bir görünümler dizilimi oluşturmayı amaçlıyor. Her defasında görünümlerin sunduğu çok yönlü ifadelere katılabilmek için gözleri açarak kavramsal olarak “iç”e dair yorumlar ve sorgulamalar getirebilmek isteğiyle ortaya çıkan çalışmalar; İç dışa yansır mı? Yoksa dış mı içi şekillendirir? gibi sorgulamalar içinde, Berger’in “ama bakmaya devam edin” sözleri ışığında mekansal ya da mekandan bağımsız “iç”i göstermeye dair yaklaşımlar sunuyor.
Sergide bir araya gelen Hacettepe Üniversitesi İç Mimarlık ve Çevre tasarımı öğretim elemanları Ayşen Özkan, Pelin Koçkan Özyıldız, Sırma Bilir, Emre Dedekargınoğlu, Günce Eşingen, Tuğçe Gürbulak Kalaycı, İsmail Bezci, Gizem Kulak, Merve Şahika Erkan, Elif Bakiler, Gizem Orhan Yılmaz, Zeynel Dündar, Ceyhun Şekerci, Adem Varol ve Eda Balaban Varol’un eserleri 07 Nisan 2017 Cuma gününe kadar Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Kampüsü Ahmet Göğüş Sanat Galerisi’nde görülebilir.